Herstellende
natuur in Domein Altembroek.
Een groot deel van het
Domein Altembroek werd aangekocht door de vzw Natuurreservaten samen met haar
zuster vereniging Natuurmonumenten. Het is een grensoverschrijdend
natuurontwikkelingsproject. De aanwezigheid van lagen kalk, leem, zand en grind
in de bodem zorgt voor een erg gevarieerd heuvellandschap en een waardevolle
natuur. Door de inzet van Galloways, Nederlands landgeiten en mergelland
schapen, door het kappen van naaldbossen en door het omzetten van oude akkers in
bloemrijke graslanden, willen deze beide natuurverenigingen de natuur meer
kansen geven in dit prachtige gebied met een oppervlakte van ruim 150 hectaren.
Zo’n
100 miljoen jaar geleden golfde het water van een ondiepe tropische zee in dit
gebied. De huidige Voerstreek, die nauw aansluit op het Mergelland, is in feite
de zeebodem van toen. De planten en dieren die 100 miljoen jaar geleden in dat
zeemilieu leefden, vormden de meest typische ondergrond in dit gebied: kalk/
mergel en vuursteen/ silex. Toen de zee zich terug trok ontstonden door erosie
van de rivieren diepe dalen en gaven zo het huidige landschap zijn golvend
karakter. De dalen zijn breed omdat er tot in de laatste ijstijd zo’n 10000
jaar geleden grote rivieren stroomden door deze dalen.
Tegenwoordig stromen er kleine beekjes door de brede dalen. Op enkele
plaatsen zijn er zelfs droogdalen.
Net zoals in het aanpalende Mergelland valt het op dat je
in de Voerstreek heel wat planten en dieren aantreft die je niet of slechts
weinig aantreft op andere plekken in Nederland en België. Het landschap is
afwisselend en kleinschalig. Weilanden met hagen, akkers, hoogstamboomgaarden,
bossen, holle wegen en de typische op het zuiden gerichte kalkhellingen. De
laatste jaren zijn er op deze hellingen veel beheersmaatregelen getroffen. Grote
percelen werden gekapt, nadat ze door jaren heen dichtgegroeid waren. De rijke
toplaag kan door erosie terug wegspoelen en op enkele plaatsen zie je zelfs de
mergel terug aan de oppervlakte komen. Mergelland schapen en Nederlandse
landgeiten moeten ervoor zorgen dat deze hellingen niet terug volgroeien met
struikgewas en bomen. Nu al krijgen vele typische kalkminnende planten, dieren
terug een kans in het reservaat. Op de vers gekapte hellingen zorgt het
achterblijvend hakhout voor een grote afwisseling aan zwammen en paddestoelen.
De herfst is hier zeker zo mooi als de lente wanneer de orchideeën bloeien.
Rond het kasteel van
Altembroek en de daarbij liggende Molenhoeve zie je nog restanten van het in de
negentiende eeuw aangelegde park. Het was een park in een typisch Engelse
landschapsstijl, prachtig gelegen in het dal. De oude eiken, enkele kastanje
bomen, platanen en lindes zijn net als de zes vijvers nog herinneringen aan het
oorspronkelijke parkontwerp. De huidige eigenaar fokt er het zeldzame …..rund,
een zeldzaam Japans runderras. De hoogstamboomgaarden worden gelukkig weer
hersteld en bloeien in het voorjaar rijkelijk met heerlijk geurende bloesems. Op
deze kalkrijke gronden tref je in vele fruitbomen en populieren kunstig gevormde
Maretakken aan. De Maretak, een halfparasiet, blijft groen in de winter. De
leerachtige bladeren geven de Maretak zijn bolronde vorm. In het voorjaar vallen
de Maretakken op door hun vele geelgroene bloemetjes en in de winter dragen ze
beige gekleurde vruchten. De laatste jaren worden jammer genoeg erg veel van
deze Maretakken aangeboden op Kerstmarkten, officieel is de verkoop verboden.
Het domein Altembroek is
tevens een rijk gevarieerd vogelgebied.