Staatsbosbeheer in het Gerendal.

HOME  

    

Werkschuur, administratie en schaapskooi van Staatsbosbeheerseenheid Zuid- Limburg.

Staatsbosbeheer Zuid heeft in het Gerendal zijn dienst gebouwen, werkschuur en schapenstal. Vanuit deze werkplek beheren zij honderden hectaren bossen, weilanden en natuurgebieden in het zuiden van de provincie Limburg. Denk maar aan mooie Limburgse plekken zoals; het Bunderbos, het Savelsbos, het Geul- en Gulpdal, de Kunderberg e.a. … Wij willen ons hier beperken tot het Gerendal. Staatsbos Zuid beheert in het Gerendal 300 hectare natuur, waarvan 275 ha in eigendom. Het Gerendal is een asymmetrisch droogdal. Aan de ene kant zie je hellingbossen met aan de voet, hooi- en weilanden, enkele akkers, hoogstamboomgaarden, poelen en heggen. Poelen dienden in het verleden al als drinkwatervoorziening voor het vee. En in het voorjaar maken kikkers, padden en salamanders dankbaar gebruik van deze poelen om hun eitjes af te zetten. Staatsbosbeheer herstelt deze poelen om bedreigde amfibieën zoals de vuurbuikpad weer kansen te geven. Heggen zijn een onderdeel van de typisch Limburgse kleine landschapselementen. Ze verschaffen broedplaatsen aan talrijke vogels. Ze dienden als omheining voor het vee en bakende eigendommen af. Het snoeisel werd vroeger gebruikt in bakovens. In het Gerendal staat er nog een. Hoogstamboomgaarden kan men gemakkelijk beweiden met vee omdat de takvrije stam twee meter hoog is. Fruitboomgaarden hebben niet alleen een cultuurhistorische en landschappelijke waarde. Ze zijn van groot belang voor vogels, dassen en vleermuizen.

     

  Fruitboomgaarden zijn van groot belang voor o.a. dassen en vleermuizen.

Het Gerendal toont een heel gevarieerd landschap. De afgelopen jaren heeft men een aantal kalkgraslanden terug in ere hersteld. Een aantal hellingbossen is men anders gaan beheren waardoor de ontstane oombossen weer kansen geven aan talrijke orchideeën. Mergelland schapen helpen bij dit beheer.

   

  Een goed beheer van de oombossen geeft weer kans aan o.a. de mannetjesorchis.

De hier grazende kudde Mergelland schapen en de mens geeft al eeuwen lang vorm aan dit bijzondere landschap. De kudde is niet alleen een mooie bezienswaardigheid maar de Mergelland schapen zijn ook‘ medebeheerders ‘ van de prachtige kalkgraslanden. Zij bepalen mede welke flora en fauna zich thuis voelt in dit mooie stukje natuur.

  

Het Gerendal kent hierdoor een rijk gevarieerde fauna; dassen, marters, bunzings, wezels en hermelijnen. De levendbarende hagedis en de hazelworm zijn vaak te observeren als ze een zonnebad nemen. Lijsters, vinken, leeuweriken en fluiters behoren tot de dagelijkse gasten, evenals de buizerd, sperwer, torenvalk en de steenuil. Het Zuid- Limburgse heuvellandschap neemt een aparte plaats in, in de Nederlandse flora. Hier tref je planten aan die je alleen ziet op andere kalkgraslanden in de ons omringende landen; o.a. België, Duitsland en Frankrijk. De meeste kalkgraslanden zijn niet toegankelijk voor wandelaars, omdat er veel zeldzame en kwetsbare planten groeien en bloeien zoals de orchideeën. In het Gerendal groeien 23 soorten. 15 soorten kan je zien bloeien in de orchideeëntuin van het Gerendal. Hier staan ook de meest bedreigde orchideeënsoorten. De meest geschikte periode om bloeiende orchideeën te zien, zijn de maanden mei en juni.

Orchideeëntuin in het Gerendal

Vanaf de paden  kan je de bloeiende orchideeën bestuderen. Alle orchideeën die in de vrije natuur groeien en bloeien zijn wettelijk  beschermd. Niet alleen de tuin, maar ook de omliggende bloemrijke kalkgraslanden worden na de bloeiperiode gehooid en begraasd door de Mergelland schapen. Als men dit niet zou doen, dan zou de bodem verrijken. Door een toename van rottende plantendelen en daarmee gepaard gaande toename van stikstof zou het kalgrasland overgaan in struweel en uiteindelijk overgaan in bos. De schapen houden de begroeiing kort. Ze beschadigen enigszins de bodem en dat is nodig, want deze open plekjes zijn geschikte kiembodems voor orchideeën en andere planten.

      

  In de maand mei bloeit de purperorchis in grote aantallen. Mergelland schapen in bloeiende kalkgraslanden.

Ook hier geldt de leuze; zonder Mergelland schapen geen kalkgraslanden. Ook kan je stellen dat het net dank zij deze kalkgraslanden en de grote natuurlijke waarde die men aan deze natuurgebieden toeschrijft dat het Mergelland schaap heeft kunnen overleven.

  

 

terug home